Περιέργεια

Πως Πρέπει να Φυλάµε το νου µας από την Πολυπραγµοσύνη και την Περιέργεια;
Καθώς είναι ανάγκη να φυλάµε το νου µας από την αγνωσία, όπως είπατε πριν, έτσι παρομοίως είναι ανάγκη να τον φυλάµε ακόµη και από την πολυπραγμοσύνη, την αντίθετη, δηλαδή, της αγνωσίας. Γιατί, αφού τον γεµίσουµε από πολλούς λογισµούς μάταιους και άτακτους και βλαπτικούς, τον κάνουµε αδύνατο και δεν µπορεί να καταλάβει εκείνο που ταιριάζει στην αληθινή απονέκρωση µας και τελειότητα. Γι’ αυτό, πρέπει να είσαι σαν πεθαμένος εντελώς, σε κάθε έρευνα των επιγείων πραγμάτων, το οποία, αν και µπορεί να επιτρέπονται, δεν είναι όµως και αναγκαία. Και µαζεύοντας πάντα το νου σου, όσο µπορείς µέσα στον εαυτό σου, κάνε τον αµαθή από τα πράγµατα όλου του κόσµου!

Τα µηνύµατα, οι καινούργιες ειδήσεις και όλες οι µεταβολές και οι αλλοιώσεις, µικρές και µεγάλες του κόσµου και των βασιλείων, ας είναι για σένα τέτοιου είδους, σαν να µην υπάρχουν καθόλου! Αλλά και αν σου προσφέρονται από τους άλλους, εναντιώσου σε αυτά, αποµάκρυνε τα από την καρδιά και τη φαντασία σου. Ας είσαι δε προσεκτικός εραστής στο να καταλάβεις τα πνευµατικά και τα ουράνια, µη θέλοντας να γνωρίζεις άλλο µάθηµα στον κόσµο, παρά τον Εσταυρωμένο και τη ζωή του και τον θάνατο και το τι ζητάει αυτός από σένα· και βέβαια θα ευχαριστήσεις πολύ τον Θεό, ο οποίος έχει για εκλεκτούς και αγαπηµένους του εκείνους που τον αγαπούν και φροντίζουν να κάνουν το θεληµά του.

Βέβαια, κάθε άλλο ζήτηµα, και κάθε άλλη έρευνα, είναι εγωισµός και υπερηφάνεια, δεσµά και παγίδες του διαβόλου, ο οποίος σαν πανούργος, βλέποντας ότι η θέλησης εκείνων που προσέχουν στην πνευµατική ζωή είναι δυνατή και ισχυρή, γυρεύει να νικήσει το νου τους µε τέτοιες περιέργειες, για να κυριεύσει µε αυτόν τον τρόπο και το ένα και το άλλο· γι’ αυτό, συνηθίζει πολλές φορές να τους δίνει σκέψεις δήθεν υψηλές, λεπτές και περίεργες και μάλιστα περισσότερο στους εύστροφους στο νου και σε εκείνους που είναι εύκολοι να υψηλοφρονήσουν!

Έτσι, αυτοί, αιχμαλωτισμένοι από την ηδονή και τη συνοµιλία εκείνων των υψηλών σκέψεων, στις οποίες νοτίζουν ψεύτικα ότι απολαμβάνουν τον Θεό, ξεχνούν να καθαρίσουν την καρδιά τους και να προσέχουν στην ταπεινή γνώση του εαυτού τους και στην αληθινή της υπερηφάνειας, και στη συνέχεια, λίγο-λίγο, χωρίς καν να το καταλάβουν, φθάνουν στο σημείο να σκεφτούν, ότι δεν έχουν ανάγκη πλέον από την συµβουλή και τη νουθεσία των άλλων, επειδή συνήθισαν να προστρέχουν σε κάθε τους ανάγκη στο είδωλο της δικής τους κρίσεως· πράγµα, που είναι πολύ επικίνδυνο και δύσκολο να ιατρευθεί· διότι η υπερηφάνεια του νου είναι πολύ περισσότερο επικίνδυνη από εκείνη της θελήσεως.

Έτσι, η µεν υπερηφάνεια της θελήσεως, όντας φανερή στο νου, εύκολα θα µπορεί κάποτε να ιατρευθεί, αποτασσόμενη σ’ εκείνο που πρέπει. Ο δε νους κάποιου, όταν έχει σταθερή γνώµη ότι η κρίσις του είναι καλύτερη από την κρίση των άλλων, αυτός δεν τη θεωρεί τόσο καλή σαν τη δική του; Αν ο οφθαλμός της ψυχής κάποιου, ο οποίος είναι ο νους, µε τον οποίο ο άνθρωπος µπορεί να γνωρίσει και να καθαρίσει την υπερηφάνεια της θελήσεως του, είναι ο ίδιος ασθενής, τυφλός και γενάτος από υπερηφάνεια, ποιός έπειτα µπορεί να τον γιατρέψει; και αν το φως είναι σκοτάδι και ο κανόνας είναι λάθος, πως θέλει να φωτίσει ή να διορθώσει τα άλλα; Γι’ αυτό, αδελφέ μου, πρέπει να αντισταθείς το γρηγορότερο σε αυτή την επικίνδυνη υπερηφάνεια του νου σου, προτού να διαπεράσει µέσα στο νου των κοκάλων σου· και αντιστεκόμενος, πρέπει να βάλεις χαλινάρι στην οξύτητα του νου σου, να υποτάξεις τη δική σου γνώµη στη γνώµη των άλλων και να γίνεις ανόητος για την αγάπη του Θεού! Τότε, πράγματι, θα είσαι σοφότερος από τον Σολομώντα· ο οποίος είπε: «Όποιος νοµίζει ότι είναι σοφός µε τα µέτρα αυτού εδώ του αιώνα, ας γίνει µωρός, για να γίνει πραγματικά σοφός» (Α΄ Κορινθίους. 3,10).

Πηγή: Ο Αόρατος Πόλεμος, Εκδόσεις: Συνοδίας Σπυρίδωνος Ιερομονάχου Νέα Σκήτη Άγιον Όρος.