(Melissa officinalis ή lemon balm. Μέλισσα η φαρμακευτική, γνωστή και ως μελισσοβότανο ή κιτροβάλσαμο, ή βάλσαμος, τοκοινό βάλσαμο ή το βάλσαμο μέντας)

Πολυετής πόα με πασαλώδη ρίζα. Ανήκει στα Χειλανθή, την οικογένεια της μέντας.

Δραστικές ουσίες: Περιέχει αιθέριο λάδι, λινανόλη (τανίνη), γερανιόλη, αλδεΰδες, κιτρινελλάλη, κιτράλη, κάμφορα και γλυκόνη.

Ιδιότητες: Διεγερτικό σωματικό και πνευματικό, που συντελεί στη μακροζωία. Τονωτικό για την καρδιά, βοηθά στην αναιμία, καταπραϋντικό και σπασμολυτικό, ιδιαίτερα χρήσιμο σε νευρικές κρίσεις και ζαλάδες. Αντιφυσιτικό, (ανακουφίζει τον τυμπανισμό της κοιλιάς), χωνευτικό, ανθελμινικό (χρήσιμο σε αμοιβάδες). Χρησιμοποιείται για τη δυσπεψία, το στρες και την ένταση και επιδρά τονωτικά στο κυκλοφορικό, προκαλώντας διαστολή των περιφερειακών αγγείων.

Η ονομασία του φυτού αποτυπώνει την έλξη που ασκούν τα λουλούδια του στις μέλισσες. Ήταν γνωστό στην αρχαιότητα και αναφέρεται από τους Πλίνιο, Θεόφραστο και Διοσκουρίδη με τις ονομασίες μελόφυλλον, μελίτταιον και μελίτιον. Για περισσότερο από 2000 χρόνια, το μελισσόχορτο ήταν πολύτιμο συστατικό πολλών ελιξιρίων της ζωής. Επί αιώνες ήταν δημοφιλής θεραπεία για τη μελαγχολία, το λήθαργο, την κακή μνήμη, αλλά και βοήθημα στην αποκατάσταση της νεανικής «ζωτικότητας». Οι αγιορείτες μοναχοί το θεωρούν παραδοσιακά τονωτικό της καρδιάς και στοιχείο μακροζωίας. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά το μεσαίωνα χρησιμοποιούσαν το μελισσόχορτο για να φτιάχνουν ελιξίρια νεότητας. Αλοιφή από τα φύλλα και τα λουλούδια του, καταπραύνει τους πόνους των ρευματισμών και των αρθριτικών και βοηθά στην επούλωση εξωτερικών πληγών. Στην αγορά κυκλοφορούν στικ με μελισσόχορτο, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και το αφέψημα μελισσόχορτου: Βράζετε 2-4 κουταλιές μελισσόχορτου και αφού κρυώσει βουτάτε μέσα βαμβάκι και ταμπονάρετε την πάσχουσα περιοχή. Μπορείτε να το εφαρμόσετε αρκετές φορές την ημέρα. Το μελισσόχορτο δεν συνιστάται σε έγκυες και θηλάζουσες. Επιπλέον, ενώ θεωρείται ασφαλές γενικότερα, συχνά αλληλοεπιδρά με φάρμακα για τη θεραπεία του θυρεοειδούς. Είναι προτιμότερο να καταναλώνετε μέχρι δυο ποτήρια την ημέρα.

Πηγή: Βότανα και Γιατροσόφια του Αγίου Όρους, Έκδοση: Δημοκρατικός Τύπος Α.Ε. Αθήνα, Οκτώβριος 2016.