Βασιλείου Μουστάκη

Διδάκτορος Θεολογίας

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΧΑΤΗ ΗΜΕΡΑ, αγαπητοί αδελφοί, τη μεγάλη κι’ επιφανή ημέρα της Κρίσεως, δεν μίλησαν μόνο οι προφήτες, αλλά κι’ ο ίδιος ο Υιός του Θεού. Μίλησε για το πότε και πώς θα έλθει η ημέρα εκείνη, αλλά και για το τι θα γίνει μέσα σ’ αυτή. Και το σπουδαιότερο απ’ όλα όσα θα συμβούν τότε, περιέχεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα που ακούσαμε. Είναι η διαδικασία της κρίσεως, οι ερωτήσεις που θ’ απευθύνει ο βασιλεύς Χριστός σε όλους μας, κι’ οι απαντήσεις που θα του δώσουμε, σύμφωνα με τις οποίες άλλοι θα τοποθετηθούν στα δεξιά του κι’ άλλοι θα καταδικαστούν σε αιώνια κόλαση.

Με φρικτή συντομία ο Ιησούς προφητεύει και παριστάνει τη διαδικασία αυτή, που ο ίδιος έχει καθορίσει από πριν. Ήλθε στον κόσμο από αγάπη, ως αγάπη, για την αγάπη. Και την αγάπη, που ζητά ως ανταπόδοση προς τη δική του, μας ειδοποιεί ρητά, ότι πρέπει να του τη δείξουμε αγαπόντας τον διπλανό μας. Στο πρόσωπο του πλησίον μας, ιδίως του φτωχού, του κατατρεγμένου, του πάσχοντος, πρέπει να βλέπουμε τον ίδιο.

Κατά τη Δευτέρα, λοιπόν, Παρουσία, όταν θα σταθούμε στο φοβερό βήμα του Χριστού, δεν θα μας ζητηθεί λόγος για τίποτε άλλο παρά για το αν εκπληρώσαμε το πρωταρχικό και μεγάλο αυτό χρέος. Αν αγαπήσαμε το αδελφό μας.

Στη φυλακή ήμουν και μ’ επισπευτήκατε. Γυμνός ήμουν και ρίξατε στους ώμους μου ένα ρούχο. Πεινούσα και μου προσφέρατε ψωμί. Διψούσα και μου δώσατε νερό. Ήμουν άρρωστος και με περιποιηθήκατε. Ξένος και μου ανοίξατε την πόρτα σας. Δεν ξεριζώνει ο Ιησούς τον εαυτό του από όλους τους (φτωχούς) ενδεείς αυτούς. Αυτοί τον υποδύονται, αυτοί το εκπροσωπούν. Όσοι παραβλέπουν και περιφρονούν αυτούς τους ελάχιστους αδελφούς του, παραβλέπουν και περιφρονούν τον ίδιο.

Χριστιανός, λοιπόν, αληθινός και προσκυνητής γνήσιος του Χριστού είναι όποιος επιδιώκει τη συναναστροφή των ταπεινών, των καταδικασμένων από τον κόσμο, των αποκλήρων, των πασχόντων. Άμεσα σ’ αυτούς βρίσκεται ο Κύριος Ιησούς. Στο πρόσωπο αυτών τον προσκυνούμε και τον λατρεύουμε, όταν προστρέχουμε στις ανάγκες τους, όταν τους προσφέρουμε την αγάπη μας.

Αλλά θα ρωτήσει τώρα κανείς. Γιατί άραγε ο Κύριος παρέλειψε τη σημερινή ομιλία του για τη μέλλουσα κρίση την αγάπη προς τους εχθρούς και περιορίζεται μονάχα στη στοργή και στη συνδρομή των ενδεών αδελφών μας; Ποια άλλη αγάπη είναι ανώτερη εκείνης στρέφεται προς τους εχθρούς; Το ερώτημα είναι δικαιολογημένο. Η αγάπη προς τους εχθρούς είναι υψηλότερη από την αγάπη προς τους πάσχοντας. Ωστόσο, αν σκεφτείς και προσέξεις, θα δεις ότι κι’ οι εχθροί περιλαμβάνονται στους πεινασμένους, τους διψασμένους, τους αρρώστους, εγκαθείρκτους και ξένους.

Τι είναι ο εχθρός σου; Η καρδιά του (είναι γεμάτη)λιμώττει από αγάπη, είναι μια έρημος από αγάπη. Έχει, λοιπόν, ο άνθρωπος αυτός ανάγκη να του προσφέρεις το ψωμί και το νερό της αγάπης, είναι ένας άρρωστος χίλιες φορές πιο (πολύ συμπονετικός) αξιοσυμπόνετος από όποιον υποφέρει στο σώμα. Πρέπει, λοιπόν, να του συμπαρασταθείς με την αμνησικακία, τη συγχωρητικότητα, την ανταπόδοση καλού αντί κακού, για να τον γιάνεις με τη ζωοποιό αγάπη. Είναι ένας δέσμιος του μίσους, της ιδιοτελείας, του ψεύδους. Και πρέπει να τον επισκεφτείς στα δεσμά του, για να του δώσεις όχι μια απλή παρηγοριά, άλλα να του λιώσεις αυτά τα δεσμά με τη φλόγα της αγάπης σου. Είναι ένας ξένος, που κτυπά τη συμπεριφορά του όχι το δίκιο σου, όχι τα αγαθά σου, αλλά την πόρτα της καρδιά σου. Χωρίς να το θέλει, με τα πλήγματα που καταφέρει εναντίον σου, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να κρούει τη θύρα της καρδιάς σου και να ζητά φιλοξενία μέσα εκεί.

Αν ο Ιησούς δεν ανέφερε ρητά τους εχθρούς, δεν το έκανε για να τους παραλείψει, αλλά γιατί θα ήταν πολύ να πει ότι τον εκπροσωπούν κι’ αυτοί. Οι κατατρεγμένοι, οι πονεμένοι, οι φτωχοί μπορούν να τον εκπροσωπούν, γιατί εκουσίως ανέλαβε όλη την ταπείνωση και τις θλίψεις του ανθρωπίνου γένους. Ο δίκαιος, ο αθώος είναι κατ’ εξοχήν ο πάσχων σ’ αυτόν τον κόσμο. Αλλά ο εχθρός, ο κινούμενος από τον Διάβολο, όσο αξιολύπητος κι’ αν είναι, δεν μπορεί να σταθεί ως σύμβολο του Χριστού.

Πρότυπο, αγαπητοί αδελφοί, σ’ αυτά που μας ζητά, είναι ο ίδιος ο Ιησούς. Αυτός αγάπησε και συμπαραστάθηκε όχι μόνο στους φτωχούς, τους αρρώστους και τους αποκλήρους, αλλά και τους εχθρούς του. Μετά την πτώση των πρωτοπλάστων, το ανθρώπινο γένος, για το οποίο έγειρε τους ουρανούς και κατέβηκε στη γη, δεν ήταν μονάχα μια μάζα οδύνης, αλλά κι’ ένας εχθρός Θεού.

Αν ο εχθρός μας δεν είναι ο Χριστός, πώς είναι ο νηστικός, ο διψασμένος, ο αδικημένος, ο άρρωστος, γινόμαστε εμείς σαν τον Χριστό, όταν αγαπάμε τον εχθρό μας. Γιατί κι’ ο Υιός του Θεού μας αγάπησε, «εχθρούς όντας αυτού», όπως λέει ο μέγας Παύλος.

Πηγή: Στα Ίχνη του Αρχιποίμενος, Εκδόσεις: Παρρησία.