Βαλεριάνα
(Valeriana officinalis
της οικογενείας των Βαλεριανιδών)
Φυτό αγγειόσπερμο, δικοτυλήδονο, του γένους βαλεριανής, πολυετές, με μεγάλο ριζικό σύστημα που μάτι ζωντανό όταν ξεραίνονται οι βλαστοί και τα φύλλα.
Δραστικές Oυσίες
Βορνεόλη, τερπίνη, βαλεριανικό οξύ, πτητικό λάδι, ρετσίνι, γόμμα.
Ιδιότητες
Από τα πιο δραστικά βότανα. Χρησιμοποιείται ως ηρεμιστικό (αγχολυτικό) και υπνωτικό χρήσης, ελαφρύ ηρεμιστικό και σαν (μετριάζει τους μυϊκούς σπασμούς).
Η χρησιμοποιείται σαν ηρεμιστικό ακόμα και κατά τη διάρκεια της ημέρας σε περιπτώσεις υπερέντασης. Συνίσταται για την υπερδιέγερση νευρική υπερένταση, τις υστερικές καταστάσεις, τις νευρολογικές διαταραχές του ύπνου την αϋπνία, την ημικρανία, τους ποιοκεφάλους, την εμμηνόπαυση, τους πόνους της περιόδου (δυσμηνόρροια), τους κολικούς του εντέρου και την κολίτιδα.
Επισης, έχει υποτασικές Ιδιότητες (μειώνει την υψηλή πίεση του αίματος) και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία νευρικών προβλημάτων. Πρώτες αναφορές εντοπίζονται από τον Ιπποκράτη κατά τον 2 π.Χ αιώνα αλλά και το Γαληνό, οι οποίοι περιγράφουν τις ηρεμιστικές και αγχολυτικές ιδιότητες της βαλεριάνας.
Παρασκευή και δοσολογία
Σαν ήπιο κατευναστικό, η βαλεριάνα πρέπει να λαμβάνεται 30-15 λεπτά πριν τον ύπνο. Με τη αφεψήματος ξηρής ρίζας, σε δοσολογία 1-2 γραμμάρια. ανά φλιτζάνι, χωρίς να είναι καυτό το γιατί είναι πολύ πτητική. Με το αφέψημα γίνονται μπάνια κατά των σπασμών των νεογέννητων βρεφών. Αποφύγετε τις μεγάλες δόσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Προφυλάξεις
Οι μεγάλες δόσεις βαλεριάνας προκαλούν κακοδιαθεσία. Η χρήση της πρέπει να γίνεται για μία εβδομάδα μόνο, με διάλειμμα στη δύο-τριών εβδομάδων. Δεν συνισταται παιδιά, εγκύους και άτομα που πρέπει να έχουν τεταμένη προσοχή. Ιδιαίτερα δεν πρέπει λαμβάνεται σε περιπτώσεις που ακολουθείται θεραπεία με ηρεμιστικά ή άλλα συνταγογραφούμενα φάρμακα που επηρεάζουν το κεντρικό νευρικό σύστημα. Επίσης δεν πρέπει να λαμβάνεται όταν οι καταστάσεις απαιτούν εγρήγορση.
Πηγή: Βότανα και Γιατροσόφια του Αγίου Όρους, Έκδοση: Δημοκρατικός Τύπος Α.Ε. Αθήνα, Οκτώβριος 2016.